Bezpieczeństwo pracy- zespół warunków, które powinny być zachowane w zakładzie pracy, dotyczy to również placu budowy aby pracownicy mogli wykonywać swoją pracę bez narażenia utraty zdrowia.

W polskim prawie nie znajdziemy definicji bezpieczeństwa higieny pracy. W normie PN- N-1801:2004 znajdziemy zdefiniowanie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Przepisy prawne takie jak Prawo budowlane, prawo pracy nakłada na uczestników procesu inwestycyjnego szereg obowiązków w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Bezpieczeństwo higiena pracy planowane jest na etapie wykonania projektu budowlanego, gdzie przewiduje się mogące występować zagrożenia związane z wykonywaną pracą.

Niezapewnienie bezpieczeństwa doprowadza do powstania niebezpiecznych sytuacji w miejscu pracy co może doprowadzić do ciężkich uszkodzeń ciał, śmierci, szkód materialnych.

Charakterystyka robót budowlanych

W procesie powstawania obiektu występuje duża złożoność zadań i zmienność wykonywania robót. Realizacja zadań inwestycyjnych w różnych etapach ich trwania wiąże się z wykonywaniem różnorodnych prac, w różnych warunkach w niezadaszonych miejscach co wiąże się z narażeniem na wykonywanie prac w zmiennych warunkach atmosferycznych.

Pracownik wykonujący prace budowlane narażony jest na wiele niebezpiecznych czynników, które dzielą się na:

CZYNNIKI NIEBEZPIECZNE- to wszelkiego rodzaju okoliczności, które poprzez swoje działanie mogą doprowadzić do urazu lub natychmiastowego pogorszenia stanu zdrowia a nawet zgonu. Źródłem najczęściej występujących tych czynników są maszyny, środki transportu (poziomego, pionowego), obracające, wirujące elementy maszyn, elektronarzędzi (tarcze szlifierek, wiertła wiertarek itp.), ostre wystające elementy (np. pręty zbrojeniowe). Czyli działanie mechaniczne materiałów występujące we wszystkich pracach budowlanych bez względu na czas wykorzystywania urządzeń. Do tych czynników również zliczymy prąd elektryczny. Używanie energii elektrycznej towarzyszy nam w życiu codziennym a także we wszystkich branżach. Do porażenia prądem elektrycznym najczęściej może dojść podczas używania uszkodzonych maszyn (zasilanych energią elektryczną), uszkodzonych przewodów elektrycznych, samowolnych napraw (bez wymaganych uprawnień).

W związki z występującymi czynnikami niebezpiecznymi w środowisku prac budowlanych w otwartych przestrzeniach- placach budowy co roku dochodzi do licznych wypadków przy pracy są głównie czynniki mechaniczne do których możemy zaliczyć:

-prace na wysokości (podestach, rusztowaniach, dachach, drabinach),

-prace transportowe i związane z tym przemieszczanie się po budowie,

-zmechanizowany transport poziomy, pionowy (przemieszczanie fabrykatów przez maszyny),

-wykopy,

– obsługa urządzeń ciśnieniowych wykorzystywanych do prac podziemnych,

-prace spawalnicze,

-prace montażowo- instalacyjne, instalacji elektrycznej,

-prace związane z obsługą elektronarzędzi,

-prace tynkarskie (obsługa betoniarki, agregatu tynkarskiego),

-obróbka materiałów, cięcie, szlifowanie związane z szlifierką kątowa, piła tarczową,

– prace zbrojarskie związane z obróbką zbrojenia (cięcie, gięcie, prostowanie),

Inne czynniki w środowisku prac budowlanych na placu budowy związanych z warunkami atmosferycznym, które mogą powodować potencjalne zagrożenia wypadkowe:

-mokre, śliskie, oblodzone nawierzchnie (drogi transportowe, podesty, rusztowania, drabiny),

-praca po zmroku lub opadach atmosferycznych, mgle, która wiąże się z ograniczona widocznością może powodować popełnianie większej ilości błędów.

Wymienione zagrożenia są nieliczne. To przykładowe zagrożenia, które mogą wystąpić w procesie budowlanym.